Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Παρασκευή 3 Ιουλίου 2015

Γεφύρια Σειραίου ποταμού

Ο ποταμός Σειραίος ή Βερτσιώτικο ποτάμι ή Δεχουνέϊκο ποτάμι ή σκέτο «Ποταμιά», είναι το τρίτο βασικό πλοκάμι του ποταμού Ερύμανθου (τα άλλα δύο είναι το Νουσαίτικο και το Λιβαρτζινό ποτάμι και που τα τρία ενώνονται στα Τριπόταμα), που οι πηγές του βρίσκονται στα χωριά Σειρές, Πάος, Δεχούνι (κυρίως η πηγή Στέρνα) και Βεσίνι. Στην πορεία του δέχεται τα νερά από τα χωριά Βερσίτσι, Αλέσταινα και Λόπεσι. Έχει νερό όλο το χρόνο, αποτελώντας πηγή ζωής και βασικό παράγοντα ανάπτυξης της τοπικής αγροτικής οικονομίας.
Επί του ποταμού Σειραίου υπάρχουν τα παρακάτω πέτρινα γεφύρια:

Γεφύρι Αγίου Βασιλείου
  Βρίσκεται στο συνοικισμό Άγιο Βασίλειο του χωριού Πάος, του δήμου Καλαβρύτων, επί του Σειραίου ποταμού ή Δεχουνέικο ποτάμι, που λέγεται έτσι από το ομώνυμο διπλανό χωριό. 
Γεφύρι Αγίου Βασιλείου. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)
   Ονομάζεται και γεφύρι της «Σανίδας» από την ονομασία της περιοχής. Είναι καλυμμένο με τσιμέντο 20 εκατ. στη βάση του. 
 
Από ανάντη. (Φωτο: ΑΓΠ)

  Οι ντόπιοι λένε ότι χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας και είναι παρόμοιο με το “Τουρκοφέφυρο”, που βρίσκεται δύο χιλιόμετρα περίπου δυτικότερα, προς το χωριό Πάος, χωρίς να μας είναι γνωστό το όνομα του πρωτομάστορα.
  Είναι καταβιβασμένο για να επιτευχθεί επίπεδο κατάστρωμα, χωρίς στηθαία και μια σειρά θολίτες..
  Εξυπηρετούσε και εξυπηρετεί τους κατοίκους των χωριών Πάος, Άγιος Βασίλειος και Δεχούνι στις αγροτικές τους εργασίες.

Τουρκογέφυρο στις Σειρές
  Βρίσκεται κοντά στο χωριό Σειρές σε υψόμετρο 580 μέτρων,  μονότοξο και σε καλή κατάσταση.  
  Κατασκευάστηκε το 1890 και εξυπηρετούσε - και ακόμα εξυπηρετεί- τους κατοίκους των χωριών Σειρές, Δεχούνι, Πάος, Βεσίνι, κλπ.  
  Γεφυρώνει τον ποταμό Σειραίο ή Βερτσιώτικο ποτάμι ή σκέτο “Ποταμιά” στη θέση “Παπαθανάση”, στο δρόμο προς το μύλο “Μάρκου”. Δεν υπάρχουν στοιχεία για τον δωρητή του και τον κατασκευαστή του.
Τουρκογιόφυρο στις Σειρές. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)
    Είναι και αυτό καταβιβασμένο, με μια σειρά καμερολιθιών και χωρίς στηθαία.
  Σείραι ή Σειρές, ήταν αρχαία πόλη των Αζανών της αρχαίας Αρκαδίας, της επαρχίας και του Δήμου Καλαβρύτων σήμερα. Σύμφωνα με τον Παυσανία, που πέρασε από την περιοχή, οι “Σείραι” ήταν Αρκαδική πόλη στη χώρα του Κλείτορα και στα σύνορα με την Ψωφίδα, επίσης Αρκαδική πόλη. Η πόλη βρισκόταν δίπλα στο δάσος του Σόρωνος και κοντά της υπήρχαν τα ερείπια της πολίχνης Πάος. Ήταν κατά την αρχαιότητα μία από τις δεκατέσσερεις πόλεις της Αρκαδικής Αζανιάδας.
Από κατάντη. (Φωτο: ΑΓΠ).
  Οι Σειρές (Βερσίτσι μέχρι το 1928) είναι χτισμένες σε υψόμετρο 940 μέτρων σε μιά δυσπρόσιτη και μαγευτική πλαγιά της Βερσιτσιώτικης οροσειράς του “Μελισσού” ή “Αηλιά”, που μοιάζει με αετοφωλιά. Η ονομασία Βερσίτσι είναι σλάβικο τοπονύμιο, που σημαίνει τόπο με πολλά και κρύα νερά. Οι διάφορες σλαβικές ονομασίες στην ευρύτερη περιοχή της Αροανίας και σε άλλα μέρη της Πελοποννήσου αποτελούν κατάλοιπο της εγκατάστασης των Σλαύων ποιμένων και ξυλοκόπων του 9ου μΧ αιώνα, οι οποίοι συγχωνεύθηκαν από το ντόπιο στοιχείο.
   Την ύπαρξη των παραπάνω γεφυριών στον ποταμό Σειραίο αναφέρει και ο Γεώργιος Παπανδρέου λέγοντας ότι "...επί δε του Σειραίου έχει και 2 γεφύρας." (1)  

Σημειώσεις-βιβλιογραφία 
1. Γεωργίου Παπανδρέου. Δ.Φ. Γυμνασιάρχου. 1928. Ιστορία των Καλαβρύτων, Β' έκδοση από την Κοινωφελή Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής Και Κοινωνικής Ανάπτυξης Και Ποιότητας Ζωής Δήμου Καλαβρύτων (ΔΕΠΑΠΟΖ). Καλάβρυτα 2011, σελ.348.


Περισσότερα για τα δύο γεφύρια στα video: