Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2014

Άξιες κάθε επαίνου πρωτοβουλίες.

Και μέσα σ' αυτή την κρίση αξιών, θεσμών, ηθικής, τις δυσκολίες για την επιβίωση και του φόβου για το μέλλον, έχουμε ανάγκη από ανθρώπους, γεγονότα και πρωτοβουλίες που θα τονώσουν τις αιώνιες αξίες του πολιτισμού μας.
Και ευτυχώς που υπάρχουν και τέτοιες φωτεινότατες αναλαμπές.
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος σύλλογος Μακιστίων Ολυμπίας και η τριμηνιαία εφημερίδα τους "ΜΑΚΙΣΤΙΑ", προσπαθούν να επισκευάσουν το λαβωμένο βαθύτατα "Τρανό γεφύρι", στη θέση ¨Γκρεμισμένη" του ποταμού Διάγοντα.
Το Τρανό Γεφύρι, στον Διάγοντα. (Φωτο: Πολιτιστικός Σύλλογος Μακισταίων Ολυμπίας)

Επιπλέον, ο πολιτικός μηχανικός Μιχάλης Χικάρας, από τις ιστορικές και επίκαιρες Καρυές της Λακωνίας έχει αναλάβει (άμισθα) τη μελέτη αποκατάστασης του πέτρινου μονότοξου γεφυριού, που βρίσκεται στο χωριό Πλάτανος Κυνουρίας που και αυτό είναι τραυματισμένο από τον καιρό και την αδράνεια των υπευθύνων.
Το γεφύρι στον Πλάτανο Κυνουρίας. (Φωτο: Πατριωτικός Σύλλογος Πλατάνου Κυνουρίας)

Θα προσθέσουμε εδώ και τις συνεχείς προσπάθειες του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβά Λακωνίας και της μηνιαίας εφημερίδας του "Το Γεφύρι", για την ανάδειξη και προβολή του σπουδαίου και ιστορικού γεφυριού "του Κόπανου" στον Ευρώτα.
Το ιστορικό γεφύρι του Κόπανου στον Ευρώτα. (Stackelberg 1813)

Δεν γνωρίζουμε αν η κοινοποίηση των τριών αυτών πρωτοβουλιών είναι αρεστή ή όχι στους εμπνευστές τους.
Πιστεύουμε όμως, ότι είναι πολύ μεγάλες για να μένουν στην αφάνεια.
Το Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου (ΑΓΠ) έχει θέσει ήδη στη διάθεση των παραπάνω όλες του τις δυνατότητες και την όποια εμπειρία του για την επίτευξη των τριών αυτών εγχειρημάτων, με την πεποίθηση ότι θα βρεθούν και άλλοι τέτοιοι μιμητές τέτοιων πρωτοβουλιών στο μέλλον.
Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2014

Μαρμαρογέφυρο στο Καστόρι

   Λέγεται και γεφύρι του Κάστορα, γιατί είναι χτισμένο επί του ομώνυμου ποταμού, που πήρε το όνομά του όπως και το χωριό από τον μυθικό ήρωα Κάστορα (τον ένα εκ των δυο Διόσκουρων, αδελφών της ωραίας Ελένης και της Κλυταιμνήστρας).
   Είναι κατασκευασμένο σε τεθλασμένη γραμμή, με δύο καμάρες από μάρμαρο και οι ντόπιοι το λένε “Μαρμαρογιόφυρο” (η αμβλεία γωνία του θυμίζει το γεφύρι στον ποταμό Βαλύρα, της Μαυροζούμενας).
Το μαρμαρογέφυρο στο Καστόρι. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)
  Λέγεται ότι χτίστηκε κατά την περίοδο του Τρικούπη (τέλος 19ου αιώνα), στο κάτω μέρος του χωριού και με κονδύλια που δόθηκαν στον τότε Δήμαρχο Καστορείου γιατρό Γεώργιο Λεοναρδόπουλο, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της οικονομικής και αγροτικής ζωής της περιοχής.
   Συγκεκριμένα, είναι χτισμένο στο τμήμα του ποταμού Κάστορα, που κατεβαίνει από το Γεωργίτσι και χύνεται στον Ευρώτα, πάνω στη θέση παλιού γεφυριού, που ανάγεται κατά πληροφορίες των ντόπιων στην βυζαντινή περίοδο. 
Το μέτρημα. (Φωτο: ΑΓΠ)
 
  Κατ' άλλους το πρώτο χτίσιμό του υπολογίζεται στη βυζαντινή περίοδο και αν λάβουμε υπ' όψη μας τη λαϊκή μούσα για ... “ μαστόροι Καλαβρυτινοί και μαρμαροχτιστάδες...” είναι πολύ πιθανό οι πρώτοι κατασκευαστές του ή οι επισκευαστές του επί Τρικούπη, να είναι χτίστες από τα Καλαβρυτοχώρια.
  Η αριστερή, από ανάντη, καμάρα είναι τοξωτή ενώ η δεξιά καταβιβασμένη και με μεγαλύτερο άνοιγμα από την πρώτη. Δεν έχει στηθαία και μέχρι πρόσφατα αποτελούσε τμήμα του υπάρχοντος δημόσιου δρόμου. Κατά την περίοδο αυτή και για πολύ διάστημα η επιφάνειά του πρέπει να ήταν καλντεριμωτή, γιατί τέτοια κομμάτια διακρίνονται πάνω στην τοξωτή και μικρότερη καμάρα.
  Πρόκειται για ένα πανέμορφο γεφύρι σε μια όμορφη τοποθεσία, που οι άνθρωποι της περιοχής έχουν διαμορφώσει κατάλληλα. 
Η τεθλασμένη γραμμή του. (Φωτο: ΑΓΠ)
 
   Το χωριό, την σημερινή ονομασία την πήρε με την απόφαση του Υπουργείου εσωτερικών 24610/31-5-1921. Η προηγούμενη ονομασία του ήταν Καστανιά, από τις πολλές καστανιές που υπήρχαν στην περιοχή.
  Τα περισσότερα κτίρια του χωριού είναι χτισμένα από τους περίφημους λαγκαδινούς μαστόρους της πέτρας, περίπου την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα, και που ήταν απόδειξη της ευημερίας του χωριού.
  Το χωριό κάηκε από τον Ιμπραήμ το 1826 και αργότερα ξαναχτίστηκε, λίγο πιο πάνω, η καινούργια Καστανιά.
Περισσότερα για το Μαρμαρογέφυρο στο Καστόρι στο video:
 

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2014

Γέφυρα αιγοπροβάτων – Kozija cuprija

                                     Στο Σαράγιεβο της Βοσνίας.
Σήμερα, πιστεύεται, ότι η γέφυρα χτίστηκε κατά τη διάρκεια που διοικητής της Βοσνίας ήταν Μεχμέτ πασάς Σοκόλοβιτς. (Mehmed-pase Sokolovica . Veliki vezir-μεγάλος βεζίρης 1565-1579).

Η γέφυρα των αιγοπροβάτων ( kozija cuprija), βρίσκεται στο φαράγγι του ποταμού Miljacke, λίγα χιλιόμετρα από το κέντρο της παλιάς πόλης του Σεράγιεβο, πρωτεύουσα της Βοσνίας.
Η γέφυρα αυτή είναι μια από τις τέσσερις γέφυρες στην πόλη, ή λίγο έξω απ' αυτή, που είναι ακόμη σε χρήση. Οι άλλες τρεις είναι η Seher-Cehajina, η Latinska cuprija (Λατινική γέφυρα) επί του ποταμού Μιλιάτσκε, που διασχίζει το Σαράγιεβο και η Rimski most (Ρωμαϊκή γέφυρα), λίγο πιο έξω από την πόλη, επί του ποταμού Bosna.
Kozija cuprija. (Φωτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου)
Είναι χτισμένη όλη από πέτρα και αποτελείται από ένα κεντρικό τόξο και δύο κυκλικά ανακουφιστικά ανοίγματα.
Οι διαστάσεις του είναι:
Μήκος 42 μέτρα
Πλάτος 4,75 μέτρα
Άνοιγμα καμάρας 17,5 μέτρα.
Στην περίοδο της οθωμανικής κατοχής της Βοσνίας, στη γέφυρα αυτή γινόταν η υποδοχή του κάθε νέου βεζίρη-διοικητή της Βοσνίας, πριν αναλάβει επίσημα και έλθει σε επαφή με τους απλούς ανθρώπους.
Τότε μερικοί τολμηροί νέοι της περιοχής πηδούσαν από τη γέφυρα στα νερά του ποταμού και ο βεζίρης τους έδινε χρήματα για να τους ευχαριστήσει γιατί το ύψος της γέφυρας ήταν πολύ μεγάλο και ήταν πραγματικά κατόρθωμα τα άλματα που πραγματοποιούσαν αυτοί οι νέοι.
Η καμάρα. (Φωτο: ΑΓΠ)

Υπάρχει ένας θρύλος λαϊκός σχετικά με το χτίσιμο αυτής της γέφυρας.
Ένας φτωχός τσοπάνος έβοσκε τις κατσίκες του στην περιοχή αυτή, όταν ξαφνικά παρατήρησε ότι κάποιες απ' αυτές είχαν ανεξήγητα καθυστερήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα γύρω από μερικούς θάμνους. Κοιτάζοντας λίγο πιο προσεχτικά κάτω από τους θάμνους ανακάλυψε μερικά σιδερένια κουτιά με πολλά χρυσά νομίσματα.
Μετά από πολλά χρόνια ο τσοπάνος, επειδή τα χρήματα ήταν πολλά, έγινε ένας αξιοσέβαστος πολίτης της αυτοκρατορίας και αποφάσισε να χτίσει ένα μεγάλο γεφύρι σ' αυτό το σημείο, στον ποταμό Μιλιάτσκε, στο μέρος όπου τα ζώα του ανακάλυψαν το χρυσάφι. Και εξ αιτίας αυτής της ανακάλυψης η γέφυρα ονομάστηκε γέφυρα των αιγοπροβάτων.
Σε χρήση για τα μικρά αυτοκίνητα. (Φωτο: ΑΓΠ)

Ωστόσο σήμερα πιστεύεται ότι η γέφυρα χτίστηκε κατά τη διάρκεια που διοικητής της Βοσνίας ήταν Μεχμέτ πασάς Σοκόλοβιτς, Mehmed-pase Sokolovica (veliki vezir-μεγάλος βεζίρης 1565-1579).
Εκείνη την περίοδο από τον παραπάνω βεζίρη χτίστηκαν μερικές από τις πιο σπουδαίες γέφυρες στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, όπως η Arslanagica most κοντά στο Trebinje, η παλιά γέφυρα στο Μόσταρ (Stari most u Mostaru) και η περίφημη γέφυρα του Δρίνου (Cuprija na Drini) στο Visegradu.
Η γέφυρα είναι χτισμένη σ' ένα θαυμάσιο φυσικό τοπίο, κατάφυτο, όπου την επισκέπτονται οι ντόπιοι και οι τουρίστες. Έχει χαραχτεί γι' αυτό το σκοπό και ένα μονοπάτι, μέσα σ' αυτό το φυσικό περιβάλλον για να θαυμάζουν το τοπίο και το γεφύρι οι επισκέπτες.
Περισσότερα για την Kozijα cuprija στο παρακάτω video: