Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2013

Παραλογγίτικο Γεφύρι

...Οι πρωτομάστορες αυτοί ήταν εγγόνια των ξακουστών μαστόρων αδελφών Πάνου, Φώτη και Νίκου Πουρνάρα που με περίσσια μαστοριά έχτισαν εκτός των άλλων και τον πύργο του Αλή Φαρμάκη στο Μοναστηράκι...

Το Παραλογγίτικο γεφύρι γεφυρώνει τον Ερύμανθο κοντά στο χωριό Παραλογγοί της Γορτυνίας, όπου και το όνομά του, το οποίο χωριό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 800 μέτρων στις βορειοδυτικές πλαγιές του Αφροδίσιου όρους (1445 μέτρα υψόμετρο)και έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέος οικισμός.
Παραλογγίτικο γεφύρι. Έργο Λαγκαδινών μαστόρων. (Φωτο: ΑΓΠ).
Χτίστηκε το 1877 και είναι σπουδαίο έργο των αδελφών Πουρνάρα από το Μοναστηράκι Γορτυνίας, με καταγωγή από τα Λαγκάδια. Είναι οι ίδιοι μάστορες πέτρας που έχτισαν πέρα των άλλων κατασκευών και το γεφύρι στο “Δομοκό”, μια άλλη εξίσου σπουδαία κατασκευή λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω τον Ερύμανθο, όπως επίσης και το πανέμορφο δίτοξο γεφύρι της “Δήμητρας” στο ομώνυμο χωριό, επί του Λάδωνα.
Οι πρωτομάστορες αυτοί ήταν εγγόνια των ξακουστών μαστόρων αδελφών Πάνου, Φώτη και Νίκου Πουρνάρα που με περίσσια μαστοριά έχτισαν εκτός των άλλων και τον πύργο του Αλή Φαρμάκη στο Μοναστηράκι, αδελφοποιτού του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Χειμώνας στο γεφύρι. (Φωτο: ΑΓΠ)
Είναι μεγαλοπρεπέστατο και από τα εντυπωσιακότερα της Πελοποννήσου σε μήκος και σε άνοιγμα καμάρας και από το 1998 είναι χαρακτηρισμένο σαν διατηρητέο μνημείο νεώτερης τέχνης (απόφαση ΥΠΠΟ 284/23653/13-05-1998)
Συνέδεε τη Γορτυνία της Αρκαδίας με τη Λασσιώνα, Φολόη και Λαμπεία της Ηλείας.
Κατασκευασμένο από ντόπια πέτρα, που αφθονεί στην περιοχή, είναι απόλυτα και αρμονικά ενταγμένο στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής.
Κατά τον φιλόλογο Γ. Παπανδρέου, από το Σκούπι (Πάος)Καλαβρύτων, χτίστηκε το 1885.
 
Κατά μία μαρτυρία  "... εμείς οι Διβριώτες το λέμε "Παραλογγίτικο", ενώ οι απέναντι Γορτύνιοι το λένε "Διβριώτικο"...Και είναι αλήθεια ότι για να γίνει αυτό το γεφύρι από Λαγκαδινούς μαστόρους γύρω στα 1870 έγινε με ενέργειες και δαπάνες (με έρανο) από τον τότε Δήμαρχο Λαμπείας που μάλλον ήταν ο Παπασημακόπουλος (ο μοναδικός μη Διβριώτης Δήμαρχος -ήταν από τη Μοστενίτσα- από το 1833 έως το 1912 που ήσαν όλοι Διβριώτες, ή Στεφανόπουλοι ή Πετραλιάδες)". (1)
Σε πλήρη... ανάπτυξη. (Φωτο: ΑΓΠ)

  Παραθέτουμε στο σημείο αυτό και άλλη μια παραστατικότατη μαρτυρία ενός ντόπιου, που μας λέει: "...επί σχεδόν είκοσι χρόνια διέσχιζα αυτό το γεφύρι το καλοκαίρι, μήνα Ιούλη. Βουκολική σκηνή: Στη αριστερή άκρη του γεφυριού -μετά το μεσημέρι, πρώτος και καμαρωτός ο τρανός τράγος με το μεγάλο ζακυνθινό τσοκάνι (κουδούνι), αρχίζει την πορεία παρέλαση με το δικό του βήμα- δεν βιάζεται , πίσω το κοπάδι με την δική του ορχήστρα (γουργούρια), μετά ο γάιδαρος, στολισμένος με κρεμαστές πουλακίδες και πετεινούς (από το κάμπο) και τέλος εμείς με το σκύλο μας. Όλοι μας , άνθρωποι και ζώα γνωρίζαμε ότι περνούσαμε μέσα από μία άλλη διάσταση, η βαθιά βοή. Ναι, όταν διαβαίνεις τον Ερύμανθο πάνω από το Παραλογγίτικο Γεφύρι κατά το απόγευμα είναι σαν να περνάς μέσα από μια πύλη για άλλη διάσταση διαχυμένη μέσα στο φως-ήχο-τοπίο. Είναι η βαθιά βοή από το αργό σύρσιμο του νερού στη κοίτη του ποταμού και πως αυτή ταλαντώνει τις χορδές της ψυχή του ανθρώπου . Ευχαριστούμε Θόδωρε για το υλικό σχετικά με το γεφύρι". (2)
 Πάνω όμως από 130 χρόνια, που να ήξεραν οι κατασκευαστές του την μοίρα που το περιμένει. Και αυτό γιατί ούτε και αυτό το σπουδαίο γεφύρι λέει να αποφύγει την “ταλαιπωρία της προόδου” από τους νεοέλληνες, ακολουθώντας τη μοίρα άλλων (Πλάκας στην Ήπειρο, Διαβολογέφυρο στην Κλομποκή της Δίβρης κλπ).
 Στην περιοχή, στον μυθικό Ερύμανθο και στη θέση “Πέτρα”, επιχειρείται να κατασκευαστεί Μικρό Υδροηλεκτρικό Εργοστάσιο (ΜΥΕ) ισχύος 2,93 ΜΒ. Για το σκοπό αυτό έχει ξεκινήσει άνοιγμα δρόμων, κόψιμο δένδρων, μπαζώματα και άλλες δραστηριότητες που απαιτεί ένα τέτοιο έργο, που βεβαίως όλες οι παραπάνω ενέργειες έχουν σαν αποτέλεσμα την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής και συνακόλουθα την απαξίωση και πιθανά τον αφανισμό της επιβλητικής αυτής λαϊκής κατασκευής, που σεβάστηκε ο χρόνος και ο τόπος.
Το...Αρκαδικό βάθρο. (Φωτο: ΑΓΠ)
 
Παρά τις αντιδράσεις οικολογικών και περιβαλλοντολογικών οργανώσεων, πολιτιστικών σωματείων, τοπικών φορέων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που θεωρούν την ενέργεια αυτή καταστροφική και συνέχεια της αντίστοιχης του “Διαβολογέφυρου στην Κλομποκή”, οι “υπεύθυνοι” δεν φαίνεται να αντιλαμβάνονται την οικολογική και ιστορική καταστροφή που θα προκαλέσουν στην περιοχή.


Σημειώσεις-βιβλιογραφία
1.  Μαρτυρία στον γράφοντα του γιατρού από τη Δίβρη Σωτήρη Σωτηρόπουλου, προέδρου του Πνευματικού Κέντρου Δίβρης.
   2. Γιάννης Γεωργίου. Έγγραφη μαρτυρία στον γράφοντα. Σ' ευχαριστώ Γιάννη.


Δείτε παρακάτω τα σχετικά video για το Παραλογγίτικο γεφύρι από www.youtube.com/agpelop