Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου
Πετρογέφυρα: διαδρομές...της φύσης τα καμώματα...δημιουργήματα...μνήμες...αναφορές...βιώματα

Τιμή στους μάστορες, που άφησαν με τα εμπνευσμένα έργα των χεριών τους το ίχνος τους στην ιστορία της νεοελληνικής αισθητικής, σμιλεύοντας την πέτρα και δαμάζοντας το νερό της Πελοποννησιακής γης, με την απαράμιλλη τεχνική τους, τη φλόγα της ψυχής τους και το σεβασμό στη φύση.
Ας γνωρίσουμε αυτούς και τα έργα τους.

Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2013

Γεφύρι στα Γούβια, στο Βιδιάκι Γορτυνίας


 Το γεφύρι στα "Γούβια", βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το χωριό Βιδιάκι Γορτυνίας, στο ρέμα "Γουβια", είναι μονότοξο και χτίστηκε με δαπάνη του Νικολάου Κηπουρού ή Σπανού από το Βιδιάκι.
   Ο συνταξιούχος δάσκαλος-επιθεωρητής δημοτικής εκπαίδευσης, Κων/νος Ι. Κηπουρός, πρόεδρος του συνδέσμου εφέδρων αξιωματικών Αθήνας και τέως πρόεδρος του συλλόγου Βιδιακιτών, μας διηγείται κάποιες ιστορίες, σχετικές με το γεφύρι και τη θέση στην οποία είναι χτισμένο.
Βιδιάκι Γορτυνίας. (Φωτο: ΑΓΠ)
"...στο σημείο εκείνο που εχτίσθη το γεφύρι στα Γούβια επερνούσε πρώτα παλιός δρόμος από εκεί και στον καιρό της Τουρκοκρατίας υπήρχαν χωράφια, τα οποία καλλιεργούσαν οι ραγιάδες και έβγαινε κάθε τόσο ο Αγάς του χωριού – έμενε Αγάς στο χωριό μας μέσα, είχε και τον πύργο του σ' ένα υπερυψωμένο σημείο και είχανε χτίσει και μια μεγάλη αποθήκη στο σημερινό ναό του Αγίου Δημητρίου – για να μαζεύουν τη φορολογία σε είδος από τα γεωργικά προιόντα. Λένε λοιπόν, ότι πήγε ο Αγάς μια μέρα να δει αν δουλεύουν οι ραγιάδες. Τους ανάγκασαν να δουλεύουν τη μέρα του Αγίου Χαραλάμπους στις 10 Φεβρουαρίου. Τούπανε:

  • Είναι γιορτή σήμερα.
  • Όχι, θα πάτε να δουλέψτε.

Πήγε και εκείνος με ένα παιδί που είχε. Αφού πέρασε το ρέμα, εκεί στα Γούβια πούνε το γεφύρι αυτό ακριβώς, σ' εκείνο το σημείο επάνω είχε μια ανάβαση, είχε ένα σκαλοπάτι, βράχος και είναι πέτρα, έτσι απότομη ανάβαση. Από κεί του παρουσιάστηκε ένας γέρος, του αρπάζει το παιδί πούχε απάνω στο άλογο που πήγαινε καβάλα, το πετάει κάτω στο ρέμα, δηλαδή έπεσε σε μιά απόσταση κάτω 50 – 60 μέτρα, λοιπόν, εκείνος τάχασε, γύρισε πίσω, πήγε κάτω, βρήκε το παιδί που έπαιζε με την άμμο, δε σκοτώθηκε. Το επήρε το παιδί, κατάλαβε ότι συνεβαινε κάτι υπερφυσικό και πήγε πάνω και τους είπε:

  • Απολάτε τα, βρέ!.. Δηλαδή, απολύστε τα, ξεζέψτε τα. Και τ' απολύσανε και φύγανε.


Η θέση είναι ονομαστή στην ιστορία του χωριού μας από την εποχή της επανάστασης, που τα στρατεύματα του Ιμπραήμ πασά, οι Αιγύπτιοι, οι στραβαραπάδες όπως τους έλεγαν οι ντόπιοι, διότι υπέφεραν από επιδημικής μορφής πονόματο, αλώνιζαν εδώ στην Πελοπόννησο. Είχαν ένα τμήμα τους, ανέβαιναν από τη χώρα-Ράχες προς τα επάνω, προς εμάς, προς τα εδώ και πολλοί Ραχαίοι, οι κάτοικοι των Ραχών, φεύγοντας την αιχμαλωσία, τη σφαγή ή ότι άλλο των Αιγυπτίων, έφευγαν προς τα πάνω την Κάπελη, στο δάσος που είναι εδώ πιο κάτω.
 Ένας δυστυχισμένος Ραχαίος με τη γυναίκα του και το μωρό κοριτσάκι τους έφευγαν και αυτοί, η γυναίκα του νομίζω ήταν και σε περίοδο εγκυμοσύνης, δεν είμαι όμως βέβαιος γι' αυτό. Για να γλιτώσουν λοιπόν, για να μη συλληφθούν από τους Αιγυπτίους, ο Ραχιώτης σκότωσε τη γυναίκα του και άφησε το μωρό παιδάκι της, το κοριτσάκι τους, πάνω στο νεκρό σώμα της και εκείνος εχάθηκε. Έφτασαν οι Αιγύπτιοι, πήραν το μικρό κοριτσάκι, το έφεραν προς τα πάνω και το παράτησαν σε τούτη δω την τοποθεσία εδώ στα Γούβια, σε κάποιο σημείο εδώ. Αφού φύγαν εκείνοι, περνώντας ο Βιδιακίτης Κώστας Μυλωνάς το πήρε το κοριτσάκι και το μεγάλωσε, από εδώ, από την περιοχή των γουβιών.

Μεταφέρονται και κάτι άλλες ιστορίες μεταφυσικής, τέλος πάντων, υφής εδώ στα Γούβια, διότι το μέρος είναι απότομο, έτσι σκιερό και απόκοσμο κάπως και δίνει λαβή σε διηγήσεις θρύλων ή άλλων δαιμονικών κλπ εμφανίσεων."
Γεφύρι "στα Γούβια". Τα στηθαία είναι νεότερη προσθήκη. (Φωτο: ΑΓΠ)



  Γενάρχης των Κηπουραίων του Βιδιακίου και του δωρητή των γεφυριών “Γούβια” και “Σκαλίτσα”, υπήρξε ο Δημήτρης Βασιλακόπουλος από την περιοχή των Πατρών {Χαλανδρίτσα}. Νέος πήγε στο Βιδιάκι και για κάποιο διάστημα βρέθηκε στην υπηρεσία του Αγά του χωριού, Λαλαίου Τουρκαλβανού Μουσταφά. Ο Αγάς αυτός άξεστος, τραχύς και φιλήδονος πλήν των άλλων γυναικών του χωριού, τις οποίες συχνά "κακοποιούσε", έριξε την πρόστυχη ματιά του και στην κόρη του Γιωργάκη Βασιλακόπουλου, την ωραιότατη Μηλιά, τον κρυφό καημό του Δημήτρη Βασιλακόπουλου.{1}

  Το κορίτσι και η οικογένειά του τρομοκρατήθηκαν. Για να αποφύγουν το “ντρόπιασμα”, νύχτα και βιαστικά τα μίλησαν με το Δημήτρη και τα συμφώνησαν: Ο Δημήτρης θά 'παιρνε τη Μηλιά και θάφευγαν, απόψε κιόλας, για τον τόπο της Πάτρας. Εκείθε ήταν άλλος τόπος, άλλος κόσμος. Παπάς θα ευλογούσε την ενωσή τους, θα έκαναν οικογένεια και θα έμεναν εκεί μέχρι να αλλάξουν τα πράγματα. Αργότερα, αν το ήθελε ο θεός, θα ξαναγύριζαν στον τόπο τους και τους δικούς τους. Έτσι και έγινε. Έφυγαν νύχτα.
  Παρά την καταδίωξη του Μουσταφά, έφτασαν και εγκαταστάθησαν στην Πάτρα. Το σπίτι τους ήταν στα Ψηλά Αλώνια.
Με τον Κ.Ι. Κηπουρό επί τω έργω. (Φωτο: ΑΓΠ)

 Κάποτε έμαθαν πως τον Μουσταφά τον σκότωσαν στο Βιδιάκι οι αδελφοί Αλέξανδρος και Αντώνης Μπούμης κι έστειλαν το κεφάλι του στην Παλούμπα, στον περίφημο Καπόμπαση Κόλια Πλαπούτα, θανάσιμο εχθρό των Τουρκαλβανών Λαλαίων.{ στο σημείο του φόνου του Μουσταφά, στην βρύση “Κουφή”, ο σύλλογος Βιδιακιτών έχει τοποθετήσει ενδεικτική πινακίδα}.
 Στην Πάτρα ο Δημήτρης εργαζόταν στα περιβόλια. Με τον καιρό απέκτησε δικά του στον κάμπο της Αχαίας και οι ντόπιοι τον ονομάτισαν από το επάγγελμά του: Ο Δημήτρης ο Κηπουρός. Ξεχάστηκε το Βασιλακόπουλος και έμεινε το “Κηπουρός” {2}.
 Με τη Μηλιά απέχτησαν τέσσερεις γιούς: Τον Σπύρο {1805}, τον Γιαννάκο, τον Νικολό και τον Γιώργη {1811}. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για θυγατέρες.
 Στο μεγάλο αγώνα του 1821 πήρε μέρος με τα παιδιά του. Εντάχθηκαν στα σώματα των Χρυσανθοπουλαίων από του Κούμανι και του Σισίνη από τη Γαστούνη. Πήραν μέρος στην πολιορκία των Πατρών, στη μάχη Πούσι – Λάλα με τους εκ Πατρών διακοσίους Γορτύνιους, στις μάχες Σαβαλλίων, Χλεμουτσίου και στην πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου με τους 1488 Πελοποννήσιους υπό τον Κανέλλο Δεληγιάννη. Τα Οθωνικά πιστοποιητικά συμμετοχής στον Μεγάλο και Ιερό αγώνα του Δημήτρη και του Σπύρου βρίσκονται στα χέρια του Κ.Ι.Κηπουρού.
Γεφύρι "στα Γούβια". (Φωτο: ΑΓΠ)


  Μετά την απελευθέρωση, ο Δημήτρης με τα παιδιά του, ίσως και η Μηλιά, γύρισαν στο Βιδιάκι. Αγόρασαν την περιοχή του χωριού, που σήμερα λέγεται “Κηπουραίϊκα” και έχτισαν τα σπίτια τους, ίσως γύρω εκεί που ήταν το πατρικό της Μηλιάς. Η από εκεί διερχόμενη κύρια κοινοτική οδός, με απόφαση του τότε κοινοτικού συμβουλίου και επικύρωση από τη Νομαρχία, φέρει το όνομα: Οδός Δημητρίου Κηπουρού – Αγωνιστού 1821.

Από τους τέσσερεις γιούς του Δημήτρη ξεκινούν τέσσερα επί μέρους γένη.

. Του Σπύρου, με τέσσερεις γενιές κατιόντων. Δύο εγγονοί του μετανάστευσαν στις ΗΠΑ και οι απόγονοί τους, όλοι Ισπανόφωνοι, συγκροτούν “ολόκληρη πόλη” στο Τέξας.

. Ο Γιαννάκος πέθανε άτεκνος. Σώζεται το χαμώγειο σπίτι του.

. Του Νικολού με τέσσερεις γενιές κατιόντων. Ο συνώνυμος εγγονός του, έμπορος στην Αθήνα, διέθεσε μεγάλα ποσά για την κατασκευή των δύο γεφυριών στο χωριό και λοιπές δωρεές.
Κ.Ι. Κηπουρός. (Φωτο: ΑΓΠ)

. Ο Γεώργιος Κηπουρός ή Γεραμάνης με την εκ Πατρών συζυγό του Αικατερίνη, απέκτησαν το Γεράσιμο, τον Κωνσταντίνο και τρείς θυγατέρες. Ο Γεώργιος ήλθε από την Πάτρα με πολλά χρήματα και έκανε σημαντικές αγορές κτημάτων. Τα συμβόλαια αυτών βρίσκονται στην κατοχή του Κ.Ι.Κηπουρού επίσης. Από τα παιδιά του, ο Κωνσταντίνος, από πρώτο γάμο απέκτησε τον Γεώργιο και από δεύτερο με την Παγώνα Χρονοπούλου τους Μιλτιάδη, Χρήστο, Ιωάννη, Αλέξιο και τρείς θυγατέρες. Ο Μιλτιάδης και ο Αλέξιος εγκαταστάθηκαν ως έμποροι στην Αθήνα μαζί με τις τρείς αδελφές τους. Ο Ιωάννης, αγρότης, με τη Γιαννούλα Φωτεινοπούλου, απέκτησαν τον Κωνσταντίνο, διδάσκαλο, αναπληρωτή επιθεωρητή δημοτικής εκπαίδευσης, έφεδρο αξιωματικό, συγγραφέα και κύρια πηγή των πληροφοριών μας.





Σημειώσεις-βιβλιογραφία



{1}. Διήγηση στον γράφοντα από το Κ.Ι.Κηπουρό.

{2}. Ομοίως η γεννεαλογική αναδρομή είναι ευγενική προσφορά του Κ.Ι.Κηπουρού.

Δείτε το σχετικό video στο youtube.com/agpelop